Aby kupujący i sprzedający płyty winylowe mówili tym samym językiem, magazyn Record Collector stworzył i upowszechnił obowiązującą na całym świecie skalę oceny stanu winyli i ich okładek. Dzięki stosowaniu tej skali przez sprzedawców, wiemy, czego spodziewać się po danym krążku, nawet jeśli kupujemy go przez internet lub za granicą i nie mamy fizycznie możliwości zobaczenia płyty przed zakupem.
Co oznaczają poszczególne oceny?
Opracowana przez magazyn skala ma 7 stopni. Poszukując dla siebie idealnego krążka, możemy spotkać się z następującymi ocenami:
MINT (M)
Zarówno płyta, jak i okładka (a także wszelkie dodatki typu arkusz z tekstami, ulotki itp.) są w stanie idealnym. Są to płyty zafoliowane lub nigdy nieodtwarzane.
EXCELENT (w skrócie EX)
Płyta odtwarzana, ale spadek jakości dźwięku jest niewielki. Okładka i opakowanie mogą nosić ślady lekkiego zużycia i/lub być pomarszczone.
VERY GOOD (VG)
Oznacza płytę wielokrotnie odtwarzaną, która może nosić zauważalne ślady na powierzchni (np. lekkie zarysowania), jednak nie wykazuje znaczącego pogorszenia jakości dźwięku. Na okładce dopuszczalne są normalne ślady zużycia, bez większych wad.
GOOD (G)
W przypadku płyt ocenionych na G, mamy do czynienia z wielokrotnie odtwarzanymi krążkami, na których widoczne mogą być lekkie rysy, a nawet zniekształcenia. Jej stan wyraźnie wpływa na pogorszenie jakości dźwięku. Z kolei okładka cechuje się wadami w postaci zagięć, zarysowań, pęknięć grzbietu czy przebarwień.
FAIR (F)
Stan płyty ocenionej na F jest w tłumaczeniu na język polski — zadowalający. Krążek da się odtworzyć, jednak odsłuchowi towarzyszą liczne szumy. Może się również zdarzyć przeskakiwanie. Okładka jest podarta, poplamiona lub pokryta napisami.
POOR (P)
Płyta oceniona na poziomie P nie będzie dobrze grała z uwagi na liczne zadrapania. Okładka i dodatki są w dużym stopniu zniszczone lub częściowo ich brakuje
BAD (B)
To płyty zniszczone na tyle, że nie nadają się w ogóle do odtwarzania. Mogą być nawet połamane.
Dodatkowe stopnie skali
O ile z występowaniem przeskoków podczas odsłuchu dyskutować się nie da — są albo ich nie ma — o tyle na temat szumów czy obecności lekkich rys na powierzchni krążka można już polemizować. Dla jednych obecność choćby pojedynczej rysy — nawet jeśli nie wpływa ona na jakość odsłuchu — będzie już degradować płytę do pozycji VG, podczas gdy dla innych ocena będzie łagodniejsza. Dlatego też na rynku można się spotkać z dodatkowymi stopniami, wykraczającymi nieco, czy też rozszerzającymi, zaproponowaną przez magazyn Record Collector skalę. I tak jeśli natrafimy w sklepie internetowym na ocenę Near Mint (NM), to możemy się spodziewać krążka, który nie jest zupełnie nowy, ale odpowiada mniej więcej poziomowi EX. Natrafić można również na szkolny system "plusowania", czyli np. VG+ (czy nawet VG++), którym niektórzy sprzedawcy oceniają krążki trudne do jednoznacznej klasyfikacji (np. właśnie posiadające pojedynczą lekką rysę).
Skala służy orientacji
Czy pasuje nam stosowanie "plusowania" czy też nie, a także, czy zgadzamy się z oceną sprzedawcy, czy nie do końca, pamiętać trzeba, że opracowana skala ma charakter orientacyjny. Najlepiej jest oczywiście samodzielnie przyjrzeć się płycie (sprawdź, na co warto zwrócić uwagę przed zakupem), odsłuchać ją przed zakupem, by móc ocenić jej stan i zdecydować, czy chcemy taki krążek nabyć.
Justyna Miniza @33RPMblog