Dark Side of The Moon

“Dark Side” spędził 950 tygodni (czyli 18 lat!) w rankingu Billboard 200, który notuje najlepiej sprzedające się albumy w Stanach Zjednoczonych – żaden inny tytuł nigdy nie spędził tyle czasu na listach przebojów, a nawet nie zbliżył się do takiego wyniku. Płycie nie zagroził rozkwit punku, disco, wczesnego hip-hopu i popowego MTV. Do dziś, pomimo tego, że “Time” czy “Money” regularnie puszczane są w radiu, a wszystkie utwory z płyty dostępne są na Spotify czy YouTubie, jest to jeden z najchętniej kupowanych krążków. Podobnie jak inne wielkie bestsellery z lat 70. i 80. – “Thriller” Michaela Jacksona czy “Hotel California” Eagles – tematami „Dark Side” są rozczarowania, strach, niepokój i ludzkie doświadczenia. To album skrajnie pesymistyczny, mroczny i rewidujący, wyrażający niezgodę na to, co się dzieje. Utwory skupione są wokół ponadczasowych problemów świata: chciwości, przemijania, szaleństwa, chorób psychicznych (nawiązując do Syda Barretta), wojny, pieniędzy, zachłanności, konsumpcjonizmu. Napisane przez Rogera Watersa teksty przejmująco odnoszą się do kruchości ludzkiej egzystencji, banalności życia, samotności i zagubienia w świecie. Całość podsumowują słowa, które słyszymy w ostatnich sekundach wraz z dźwiękiem bijącego serca: “There is no dark side of the moon, really. As a matter of fact it’s all dark” (“Nie ma ciemnej strony księżyca, w rzeczywistości jest cały ciemny.”)

Lata 70. i rock progresywny

“Dark Side” jest w dużej mierze produktem swojej epoki. Wczesne lata 70. były okresem rozkwitu rocka progresywnego, szczególnie w Wielkiej Brytanii, gdzie zespoły takie jak Genesis czy King Crimson eksperymentowały z wyszukanymi koncepcjami. Jednak to także czas, kiedy utopijne obietnice ery hipisów blakły przy rozkwitających wielkich biznesach i rozrastających się korporacjach. Album Pink Floyd jest kwintesencją odchodzących naiwnych nadziei na sprawiedliwy i dobry świat. W „Breathe (In The Air)” Waters przedstawia życie jako „wyścig do wczesnego grobu”; w „Time” zauważa, że każdy wschód słońca przybliża nas „o jeden dzień do śmierci”. Już charakterystyczne otwarcie – z dźwiękiem bicia serca, przechodzącego w kakofonie dźwięków, tykanie zegara, otwieranie kas fiskalnych, obłąkanego śmiechu, krzyku czy przesypujących się monet, co jest bodaj najdłuższym loopem zrealizowanym w tradycyjnej technice – zapowiada album poważny, a wręcz uroczysty. Cały zakres dźwiękowy sprawia, że płyta intryguje, wciąga nas coraz głębiej i wręcz zaprasza do dialogu. Album rozwija się dramatycznie i nieubłaganie w kierunku piosenek, które zamykają stronę. „The Great Gig in the Sky”, który kończy stronę pierwszą, to sekwencja natarczywych akordów klawiszowych Wrighta, zwieńczona wyparciem lęku przed śmiercią. Zdeterminowany, zbolały głos nie godzi się na zapomnienie. Zakończenie albumu – „Brain Damage” przechodzące w „Eclipse” – brzmi ponuro, a autor czuje, że zapada na chorobę psychiczną. „Wariat jest w mojej głowie”, śpiewa, na co odpowiada maniakalny śmiech. W refrenie powtarza: „Jeśli twoja głowa eksploduje też mrocznymi przeczuciami / do zobaczenia po ciemnej stronie księżyca”.

Legendarna okładka

“Dark Side of the Moon” jest ósmym albumem zespołu, ale pierwszym docenionym na taką skalę. Płyta utrzymywała się na listach przebojów przez 741 tygodni (w latach 1973-1988). Album jest jednym z najczęściej kupowanych i najbardziej docenianym przez krytyków krążkiem w historii muzyki. Wprowadził również do świata popkultury nową ikonę – legendarną grafikę autorstwa grupy Hipgnosis. Było to o tyle innowacyjne, że do tej pory na okładki trafiały głównie zdjęcia. Trójkąt odzwierciedla ambicje, szaleństwo, oświecenie, wielkie idee – nawiązując do ikony Boga i kształtu piramidy, a jego przekształcenie w pryzmat rozbijający wiązkę światła na tęczę, symbolizuje czystość dźwięku i kompozycji. Okładka to najprostsze wizualne odzwierciedlenie tematów zawartych w tekstach.

Strona A:

1. Speak To Me 1:30

2. Breathe (In The Air) 2:43

3. On The Run 3:30

4. Time 6:53

5. The Great Gig In The Sky 4:15

Strona B:

1. Money 6:30

2. Us And Them 7:51

3. Any Colour You Like 3:24

4. Brain Damage 3:50

5. Eclipse 1:45

Alicja Cembrowska